Suikervervangers: Een top5
22.05.2017 , Maruschka van Duren
Eigenlijk kan je er bijna niet meer omheen: alle negatieve berichten rondom suiker. Nu heeft suiker eigenlijk nooit een positief imago gehad, want dat je er dik van wordt en dat het slecht is voor je tanden, dat wisten we al. De afgelopen jaren zijn er echter veel verontrustende onderzoeken geweest die aangetoond hebben dat suiker een stuk schadelijker is dan we aanvankelijk dachten. Zo kan een overmaat aan suiker leiden tot diabetes, hart- en vaatziekten en diverse andere aandoeningen. Kunstmatige alternatieven (zoetstoffen) blijken vaak nog slechter: ze laten je behoefte aan suiker alleen maar toenemen en zijn in sommige gevallen zelfs kankerverwekkend, of hebben andere nare bijwerkingen. Maar wat als je nu toch niet helemaal van die suikerverslaving af kan of wil komen? Wat zijn dan de meest gezonde alternatieven en waarom?
Waar let je op?
Om een goed onderscheid te kunnen maken tussen 'gezonde' en 'ongezonde' suikervervangers, is het allereerst belangrijk om iets te weten over de verschillende soorten suiker. Je kan suiker onderverdelen in grofweg drie types:
- Ongeraffineerde suikers: dit zijn suikers in de natuurlijke vorm, dus niet bewerkt in een fabriek. Voorbeelden hiervan zijn honing, agave en rijststroop.
- Geraffineerde suikers: dit zijn suikers die wel in de fabriek bewerkt zijn. Deze suikers eindigen vaak op -ose. Een voorbeeld hiervan is de meest voorkomende witte tafelsuiker (Sacharose). Deze suiker is 'schoongemaakt' in de fabriek om het wit van kleur te maken, een neutrale smaak te geven en lang te kunnen bewaren. Door het raffineren worden er echter ook allerlei belangrijke vitamines en mineralen uit gehaald die je lichaam nodig heeft om het goed te kunnen verwerken. Omdat het lichaam deze stoffen niet uit de suiker zelf kan halen, zal het dit onttrekken uit o.a. je botten en tanden. Deze groep suikers valt daarom af.
- Kunstmatige zoetstoffen: dit zijn (semi) synthetische zoetstoffen, die in een fabriek gemaakt worden. Je vindt ze vaak in lightproducten. Nadeel van deze zoetstoffen is dat ze niet herkend worden door ons lichaam en daardoor vaak zorgen voor veel nadelige lichamelijke en geestelijke bijwerkingen. Zo vergroten ze je trek in suiker en zorgen ze ervoor dat je enkel dikker en zieker wordt. Om deze reden valt ook deze groep suikers af.
Natuurlijke zoetstoffen
Een ander belangrijk punt bij het zoeken naar een gezondere variant van suiker, is de glycemische index. De glycemische index (GI) is een maat om aan te geven hoe snel koolhydraten in de darm worden verteerd en als glucose in het bloed worden opgenomen. Producten met een hoge GI, zorgen voor een sterke stijging van de bloedsuikerspiegel met een snelle, diepe daling als gevolg. Dit zorgt voor een minder verzadigd gevoel en een sneller terugkerend honger gevoel. Een gezonde suikervervanger heeft dus een lage GI. Daarnaast bevat deze bij voorkeur ook de benodigde vitamines en mineralen om de suiker op een goede manier af te kunnen breken. Daarnaast worden goede natuurlijk suikervervangers meestal biologisch en milieuvriendelijk geproduceerd, om de kwaliteit te waarborgen.
Top 5 Suikervervangers
Om je goed op weg te helpen, geven we je nu onze top 5 van gezonde alternatieven voor suiker. Bedenk wel dat deze alternatieven nog steeds koolhydraten bevatten en dus nog steeds gezien moeten worden als een 'traktatie'. Genieten met mate dus! Tot slot is het nog steeds belangrijk om wel het etiket van een product te bestuderen om je niet te laten misleiden. Om een paar voorbeelden te geven: kokosbloesemsuiker wordt vaak gemengd met bruine suiker en stevia is meestal niet te verkrijgen in pure vorm maar vermengd met maltodextrine. Blijven opletten dus als je voor de echt gezonde varianten wil gaan!
Kokosbloesemsuiker (palmsuiker)
Palmsuiker, ook vaak kokosnootsuiker genoemd, wordt gemaakt van de nectar uit de bloesems van de kokosnoot. Het bevat veel vitamines en mineralen en is laag in GI (35), waardoor het weinig effect heeft op je bloedsuikerspiegel. Het bevat wel calorieën, maar deze worden veel langzamer opgenomen in het bloed dan gewone geraffineerde suikers waardoor ze ook langer een verzadigd gevoel geven. In gebruik lijkt palmsuiker veel op bruine suiker, al heeft het een iets andere smaak.
Ahornsiroop (Maple Syrup)
Ahornsiroop wordt gewonnen uit de houtsappen van de Esdoorn. Het is iets hoger in GI (54), maar bevat ook veel gezonde stoffen die bijdragen aan een goede gezondheid. Het is verkrijgbaar in twee gradaties: A en C, waarbij de C graad de meeste vitamines en mineralen behouden heeft en daarmee dus de voorkeur heeft. Pas wel op dat je geen suikerstroop met een Esdoorn smaakje koopt, want er zijn veel slechte varianten te koop. Je kan het beste kiezen voor een biologische, C graad variant, bijv. van Terrasana. In gebruik lijkt het wat op stroop/siroop. Zo smaakt het bijv. heerlijk op pannenkoeken.
Amazake
Voor veel mensen zal dit een vrij onbekende suikervervanger zijn. Zonde, want het is een hele goede optie: het heeft een lage GI, bevat weinig vet en is ook glutenvrij. Amazake komt van origine uit Japan, waar het traditioneel genuttigd wordt tijdens de oud en nieuw viering. Amazake is het beste te omschrijven als natuurlijk (Japans) zoetmiddel, maar het is ook geschikt om melk of boter in een gerecht mee te vervangen. Heel bijzonder, want amazake bestaat eigenlijk alleen uit gefermenteerde rijst, koji (een unieke Japanse fermentatie-starter) en water. Door een uitgebreid fermentatieproces ontstaat een zoete, dikke, romige crème. Ideaal om je baksels zoet (en veganistisch) te maken, op pannenkoeken of door je ontbijt of smoothie te doen. Zorg ervoor dat je de natuurlijke variant kiest zonder enige toevoeging. In veel soorten (bijv. die bij de toko) zitten extra additieven verstopt, waaronder ook suiker. Lees dus goed de etiketten of ga voor een biologische variant uit onze webshop van Terassana.
Groene stevia
Stevia Rebaudiana is een struik met groene, zoete bladeren. Het is tegenwoordig een bekend alternatief voor suiker, omdat het een GI van 0 heeft en daarmee geen invloed heeft op je bloedsuikerspiegel. Het heeft een hoog gehalte aan antioxidanten, waardoor het zelfs erg gezond is. Door de populariteit van stevia is er de laatste jaren echter een ware wildgroei ontstaan aan allerlei soorten stevia producten, waarvan de kwaliteit nog wel eens te wensen over laat. Vaak gaat het dan om geraffineerde (bewerkte) witte stevia poeder. Wil je graag profiteren van de gezondheidsvoordelen van stevia, ga dan voor de meest pure variant.
Honing
Honing is hoog in GI (55-65) en bevat afhankelijk van de soort veel fructose en glucose. Ga je echter voor de minst bewerkte variant (rauwe, koud geslingerde, ongefilterde honing), dan bevat het ook nog een hoop gezonde stoffen. Redelijke keuze, maar wel met mate dus.