Hebben we in de winter extra vitamines nodig?
We weten allemaal dat vitamines en mineralen belangrijk zijn voor onze gezondheid, maar waarom?
Over vitamines en mineralen
Vitamines zijn organische substanties die in zeer kleine hoeveelheden essentieel zijn voor het onderhouden van normale lichamelijke functies en gezondheid. We hebben vitamines nodig van buitenaf in onze voeding omdat ons lichaam ze niet of niet snel snel genoeg zelf kan aanmaken om te voorzien in in onze dagelijkse behoefte.
Vitamines hebben 3 kenmerken:
- Ze komen van nature voor in voedsel, gewoonlijk in zeer kleine hoeveelheden
- Ze zijn essentieel voor de functies in ons lichaam (bijvoorbeeld groei, zwangerschap etc.)
- Als ze niet in een voedingpatroon voorkomen, dan veroorzaakt dat een specifieke deficientie en symptomen.
Wat je moet weten over vitamines en mineralen
Al honderden jaren geleden hebben observeerders en wetenschappers opgemerkt dat een aantal ziektebeelden direct gerelateerd was aan een bepaald voedselpatroon. Deze ziekten werden opgemerkt terwijl de hoeveelheid calorieen en proteinen in het basisdieet ruim voldoende waren. Denk daarbij aan bijvoorbeeld scheurbuik (vitamine C deficientie) en Beriberi (vitamine B deficientie). Deze ziekten kwamen niet voor bij mensen die bepaald voedsel consumeerden. Zeelieden die citrusvruchten aten kregen geen scheurbuik, zij die dat niet deden, wel.
Onderzoekers redeneerden dat er daarom belangrijke stoffen in die voeding zat die belangrijk voor de gezondheid waren. Uiteindelijk ontdekten ze dat stoffen die alleen te vinden waren in voeding deze ziekten konden voorkomen en genezen.
Voedings deficienties (gebrek) bij wie?
Een gebrek aan voedingsstoffen is weid verspreid bij de bevolking, gewoonlijk door een matig voedingspatroon of als gevolg van het volgen van een caloriearm dieet. Veel mensen in Nederland hebben calciumgebrek, chroomgebrek, magnesiumgebrek en vitamine B6 gebrek.
Een vitamine- en mineralendeficiëntie is te verwachten bij groepen zoals ouderen, atleten (die immers een grotere behoefte hebben aan bepaalde vitamines en mineralen omdat zij een grote lichamelijke inspanning leveren), mensen op dieet en mensen met een dusdanig laag inkomen dat zij zich mogelijk minder (gezonde) voeding kunnen veroorloven.
Oplosbaarheid en absorptie van vitamines en mineralen
In vet oplosbare vitamines worden meestal in vet en oliën getransporteerd naar de cellen. Overtollige vetten raken we kwijt via de spijsvertering of we slaan ze op. Als we niet genoeg vetten eten dan nemen we deze vitamines niet voldoende op. Daarom kan een voedingspatroon met té weinig vetten tot een gebrek aan vet-oplosbare vitamines leiden.
Wateroplosbare vitamines worden actief en passief geabsorbeerd in het lichaam door middel van moleculaire "dragers". Ze worden niet in grote hoeveelheden in het lichaam opgeslagen and worden uitgescheiden in de urine.
Opname van mineralen
Ons lichaam en onze voeding bevatten allebei mineralen. Bestanddelen in onze voeding kunnen ons vermogen om mineralen te absorberen veranderen. Hierbij kun je danken aan fytaten (aanwezig in graansoorten), bepaalde zuren (ook die in de maag) en oxalaten (aanwezig in bijvoorbeeld spinazie en rabarber), die onze mineraalopname kunnen beïnvloeden.
Conclusie
Vitamines en mineralen spelen een belangrijke rol bij het normaliseren van de functies van het lichaam en kunnen niet door het lichaam worden aangemaakt (behalve vitamine D door de zon). Een gezonde voeding en voldoende consumptie van vitamines en mineralen in de voeding of als supplement is noodzakelijk om tekorten te voorkomen en de gezondheid te bevorderen.
De interesse in vitamine/mineralen supplementen ter voorkoming van ziekten en om langer en gezonder te leven is ontstaan vanuit het idee dat supplementen ongevaarlijk zijn. Toch zijn er ernstige complicaties bekend bij het lukraak en in extreem hoge doseringen innemen van vitamine/mineralen supplementen. Neem daarom niet zomaar vitamine/mineralen supplementen in en overschrijd niet de aanbevolen hoeveelheid door superhoge doses in te nemen.
Als je een supplement wilt gaan gebruiken, kijk dan of je er een kunt vinden die uit natuurlijke bronnen komen in plaats van synthetische. Zoals vitamine E en A. Vrouwen die nog niet in de overgang zijn hebben vaak baat bij een ijzersupplement. Mensen die door ziekte of slechte opnames inder voedingsstoffen opnemen, zouden hun vitamine/mineralen opname daaraan aan moeten passen.
Als je te weinig zon krijgt is een vitamine D supplement beslist geen overbodige luxe. Mensen die bloedverdunners innemen moeten voorzichtig zijn met supplementen die vitamine K bevatten en eerst hun dokter raadplegen. Mensen die een een vegetarisch en veganistich dieet volgen kunen baat hebben bij een jodium, vitamine D en vitamine B12 supplement.
Zeker in de winter kan het raadzaam zijn, ook bij gezonde voeding, om een multivitamine te kiezen met de juiste balans voor jou.
De Weegschaal
De Weegschaal heeft een groot aanbod aan vitaminen en mineralen, kijk hier voor een overzicht.
In ons blogartikel "Hoe kies ik mijn supplementen" lees je meer over het kiezen van het juiste supplement.
Meer online informatie over vitaminen en mineralen kun je bijvoorbeeld hier vinden:
http://mens-en-gezondheid.infonu.nl/gezonde-voeding/74521-vitamines-en-mineralen-lijst
